Avrupa Birliği'ne üye ülkeler tarafından Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi hakkında anlaşma uzun süren sürecin ardından sağlandı. Belçika tarafından yürütülen görüşmelerde, Fransa ve İtalya'nın olumlu oyları ile AB üye ülkelerinin çoğunluğu tarafından onaylanabilen bir taslak metin üzerinde anlaşma sağlandı. Bununla birlikte anlaşma sağlanan Direktif metni, başlangıçtaki bazı yapı taşlarını barındırmıyor  bu nedenle AB üye ülkelerin siyasi kararları doğrultusunda bazı değişiklikler yer alıyor. Her ne kadar ilk taslak metindeki seviyeden geri adım atılmış olsa dahi Direktif'in tedarik zincirlerinde insan hakları ve çevrenin korunması açısından önemli bir adım olduğuna ve sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşılmasında önemli olacağına inanılıyor. Üye Ülkelerin üzerinde anlaşma sağladığı metin ile bir önceki taslak arasında Direktifin kapsamı yaklaşık %70 oranında daraltıldığı tespit ediliyor. Direktifin son halinde kapsamın belirlenmesi adına 1000 çalışan ve 450 milyon euroluk ciro sınırlarının birlikte aşılması ile iki aşamalı bir kıstas getiriliyor. Bu doğrultuda Avrupa’da yaklaşık olarak 5.000'den fazla şirketin Direktif kapsamına gireceği öngörülmektedir. Bu aşamada, Avrupa Parlamentosu JURI komitesinin oylamasının da tamamlanmasının ardından Direktifin bir sonraki adımı genel kurul oylaması olacaktır.

26.03.2024

AVRUPA’DA DİJİTAL MARKETLER YASASI KAPSAMINDA İLK SORUŞTURMALAR 

Avrupa Komisyonu, Dijital Marketler Yasası'na ilişkin ilk soruşturmaların başlatıldığını açıkladı. Avrupa Komisyonu tarafından; Apple, Amazon, Google ve Facebook'un sahibi Meta'nın kişisel verileri reklam amaçlı kullanması ve diğer hizmetlerde tanıtımları kısıtlamasına ilişkin soruşturmaların başlatıldığını açıkladı. Soruşturmalar bu ayın başında yürürlüğe giren Dijital Marketler Yasası uyarınca yürütülüyor. Soruşturmalar sonucunda şirketlerin söz konusu yasaya aykırı davrandıklarının tespiti halinde, dünya çapındaki toplam cironun %10'u kadar para cezasına karar verilmesi ihtimali bulunuyor. Meta'ya yönelik soruşturmada, ilgili kişilere sunulan veri işlenmesine onay verilmesi veya abonelik yapılmasına ilişkin modelin Dijital Marketler Yasası ile uyumlu olup olmadığı araştırılıyor.

26.03.2024

AB KONSEYİ ÇEVRESEL SUÇLARA İLİŞKİN BİR DİREKTİFİ ONAYLADI

Avrupa Konseyinde, çevrenin korunmasına ilişkin ceza hukuku düzenlemelerini içeren bir yönerge  kabul edildi. Yönerge, çevreyle ilgili olarak suçların ve cezaların tanımlanması konusunda Avrupa Birliği çapında asgari kuralları belirlemekte ve var olan bazı düzenlemelerde de genişlemelere gidilmesini sağlamaktadır. Önerilen düzenleme kapsamında çevre ile ilgili ceza düzenlemelerinin sayısı dokuzdan 20'ye çıkacaktır. Yeni belirlenen suçlar kapsamında; odun kaçakçılığı, gemilerin kirletici bileşenlerinin yasadışı olarak geri dönüşümü ve kimyasallarla ilgili mevzuatın ciddi ihlalleri gibi haller yer almaktadır. Ayrıca ceza düzenlemelerinin yanında, çevre düzenlemelerine uygun davranmayan şirketler için azami para cezaları, dünya çapındaki toplam cironun en az %5'i veya alternatif olarak 40 milyon Euro veya dünya çapındaki toplam cironun %3'ü veya 24 milyon Euro olarak düzenlenmiştir. Bunun yanında, söz konusu faaliyeti gerçekleştiren kişi tarafından çevrenin eski haline getirilmesi veya zararın tam olarak tazmin edilmesi yükümlülüğü gibi ek tedbirlere de yer verilmiştir. Yönerge kapsamında, AB üye ülkelerinin burada yer alan düzenlemeleri kabul etmeleri için iki yılları bulunmaktadır.

26.03.2024

KLM ALEYHİNE YANILTICI ÇEVRE REKLAMLARI KARARI 

Hollandalı havayolu şirketi KLM'ye karşı Fossielvrij kuruluşu tarafından açılan greenwashing (çevresel yanıltma) davasında mahkeme, KLM'nin sürdürülebilir havacılık yakıtlarına ilişkin muğlak çevresel iddiaları içeren 19 çevresel beyanın 15'inde yanıltıcı davranarak reklam kurallarını ihlal ettiğine karar verdi. Mahkeme tarafından, KLM'nin açıklamalarının çok muğlak olması nedeniyle yanıltıcı bulunduğu ve KLM'nin sürdürülebilir havacılık yakıtları konusundaki sunum ve politikalarının da soruşturulduğu belirtildi. Söz konusu kararının ardından KLM tarafından, kararın hangi ifadelerin mümkün olduğu ve şirketin yaklaşımı ve faaliyetleri hakkında şeffaflık sağladığını, dürüst bir şekilde iletişim kurmaya devam etmeleri konusunda daha fazla açıklık getirilmesinin kendileri için iyi sonuçlanacağını açıklandı.

20.03.2024

ZORLA ÇALIŞMA SONUCU ÜRETİLEN ÜRÜNLER AB PAZARINDAN YASAKLANIYOR. 

Avrupa Konseyi ve Avrupa Parlamentosu arasında, zorla çalışma sonucu üretilen ürünlerin AB pazarından yasaklanmasını öngören bir düzenleme üzerinde anlaşma sağladı. Gerçekleştirilen anlaşma kapsamında hazırlanan düzenlemede, zorla çalışma sonucu üretilen ürünlerin AB pazarına alınmaması temel olarak hedeflenmektedir. Anlaşmaya göre Komisyon, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) gibi uluslararası kuruluşların raporları da dâhil olmak üzere, zorla çalışma riskleri hakkında doğrulanabilir ve düzenli olarak güncellenen bilgileri içeren bir veri tabanı oluşturacaktır. Komisyon, şirketlerin ve yetkili ulusal makamların söz konusu düzenlemeye uygun davranmasını sağlayabilmek için kılavuzlar hazırlayacaktır. Bu kılavuzların şirketler ve KOBİ'ler için olası tedbirleri ve iyi uygulama örneklerini içermesi beklenmektedir.

Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Yönelik Mali Eylem Görev Gücü’nün (“FATF”), 23 Şubat 2024 cuma günü sona eren Genel Kurul görüşmelerinde kara paranın aklanması ve terörizmin finansmanı ile mücadele etmek için stratejik eksiklikleri bulunan bölgelerin tanımlandığı gri liste olarak bilinen listede yer alan ülkelere yönelik açıklamalarını güncelledi. Gerçekleşen son genel kurul sürecini takiben, Barbados, Gibraltar, Uganda ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin, FATF'in artırılmış denetimleri içeren gri listesinden çıktığı duyuruldu. Ayrıca FATF Türkiye’nin durumu ile ilgili olarak da açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin Ekim 2021 ayından beri kara paranın aklanmasının önlenmesi için FATF ile iş birliğini uygulama konusunda siyasi bir taahhütte bulunduğu, Şubat 2024 itibariyle bu taahhüttün kararlılıkla sürdüğü ve Türkiye'nin eylem planını büyük ölçüde tamamlayarak ilgili reformları uygulanmaya başladığı ve yerinde inceleme için Türkiye’nin kararlılığın sürdüğü tespit edildi. FATF tarafından, Türkiye’nin, aşağıdaki hususlarda kilit reformlar gerçekleştirdiği ifade edildi:

• Risk temelli yaklaşımın geliştirilmesi;
• İhlallere yönelik yaptırımların caydırıcılığının sağlanması;
• Mali İstihbarat Birimi için kaynakların ve mali istihbaratın kullanımının artırılması;
• Riskler doğrultusunda daha detaylı aklama soruşturmalarının yürütülmesi;
• Suç geliri olan varlıklara el konulması sisteminin geliştirilmesi;
• Birleşmiş Milletler tarafından belirlenen gruplarla ilgili karapara soruşturmalarına öncelik verilmesi;
• Terörizmin finansmanına yönelik hedefli mali yaptırımların uygulanması;
• Kar amacı gütmeyen kuruluşlar ile ilgili uyum için uygun adımların atılması.

26.02.2024

AB'DE DİJİTAL HİZMETLER YASASI YÜRÜRLÜĞE GİRDİ

Avrupa Birliğinde, dijital hizmet sunan şirketlerin platformlarında yayınlanan içeriklerinden sorumluluklarını düzenleyen Dijital Hizmetler Yasası, 17 Şubat 2024 tarihinde yürürlüğe girdi. Avrupa Konsey'i tarafından nihai olarak 4 Ekim 2022 tarihinde kabul edilen yasada öngörülen yürürlük tarihinin gelmesinin ardından yeni düzenlemeler 17 Şubat 2024 tarihi itibarıyla geçerli olarak yürürlüğe girmiş oldu. Dijital Hizmetler Yasası, AB genelinde, kullanıcılar ve şirketler için dijital mecralarda daha güvenli bir çevrimiçi ortam oluşturulmasını ve aşağıdaki konularda yeni kurallar oluşturarak dijital alandaki temel hakların korunması amaçlanmaktadır: AB Temel Haklar Şartı'na tam saygı göstererek, mallar, hizmetler ve bilgiler de dahil olmak üzere çevrimiçi yasa dışı içeriğe karşı mücadele edilmesi, toplumsal risklerle çevrimiçi ortamlarda mücadele edilmesi, cevrimiçi pazaryerlerindeki satıcıların takip edilebilirliği, çevrimiçi platformlar için şeffaflık önlemlerinin alınması ve gelişmiş bir denetim mekanizmasının öngörülmesi. Düzenleme kapsamında, kullanıcıların dijital mecralarda yer alan içerik, ürün ve hizmetlere erişimini sağlayan her türlü çevrimiçi aracı şirketlerin Dijital Hizmetler Yasasına uyması gerekmektedir.

17.02.2024

HOLLANDA'DA ING'YE İKLİM POLİTİKASI NEDENİYLE DAVA TEHTİDİ

Hollanda merkezli bir sivil toplum kuruluşu olan Milieudefensie, iklimin korunmasına ilişkin politikasının yetersiz olduğunu gerekçe göstererek Hollanda'nın en büyük bankası olan ING'ye karşı dava açılacağını duyurdu. Milieudefensie, Hollanda'da bir mahkemede açacağı davanın gerekçesi olarak, ING'nin iklim değişikliğine katkıda bulunan büyük kirleticileri desteklediği bu nedenle "özen yükümlülüğünü" ihlal ettiği hususu gösteriliyor. Ayrıca, ING'nin karbondiyoksit emisyonlarını azaltması, şirket içi politikalarını Paris Anlaşması ile uyumlu hale getirmesi ve çevrenin kirletilmesine katkıda bulunan şirketlerle bağını kesmesi gerektiği ifade ediliyor. Milieudefensie'in bankaya göndermiş olduğu ihtarnameye, ING tarafından ise şu şekilde cevap verildi: "İklim değişikliğiyle mücadele için etkili eylemlerde bulunduğumuzdan ve genel stratejimizde sürdürülebilirliğin olduğundan eminiz.". Milieudefensie tarafından benzer bir şekilde daha önce de Shell'e karşı bir talepte bulunulmuş ve başarılı sonuçlanmıştı.  

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE), 4 Mart 2022'de dahil edildiği Mali Eylem Görev Gücü'nün (FATF) artırılmış tesbirlerin uygulanmasını gerektiren gri listesinden, şubat ayı içerisinde çıkartılacağı düşünülüyor. BAE'nin gri listeden çıkmasına ilişkin gelişme ülkenin Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı tarafından açıklanan Kara Paranın Aklanmasının Önlenmesi ve Terörizmin Finansmanıyla Mücadeleye İlişkin Ulusal Strateji belgesinin ardından gündeme geldi. BAE'nin AML konusunda mücadele için ulusal sistemini geliştirmeyi hedeflediği açıklandı. BAE'nin 2022 yılında gri ilsteye dahil edilmesinin sebebi olarak aşağıdaki hususlar gösterilmişti; belirli kuruluşlar ve diğer mali olmayan işletmeler ve mesleklerin kara paranın aklanmasına karşı denetiminin sınırlı olması, ülkede AML konusunda risk değerlendirme ve tanımlama metodolojilerinin yetersiz olması.
BAE'nin bilgi alışverişi ve soruşturmalar konusunda uluslararası işbirliği mekanizmalarındaki eksiklikleri ve tespit edilen kişi ve kuruluşlara yönelik mali yaptırımların yetersiz uygulanması.

Avrupa Birliği'nde faaliyet gösteren şirketlerin tedarik zincirlerinde özen yükümlülüğünün sağlanması adına uzun zamandır Avrupa Birliği'nin gündeminde olan Kurumsal Sürdürülebilirlik Özen Yükümlülüğü Direktifi'nde ("CSDDD") gelinen son aşamaya rağmen, Direktif'in AB üye ülkeleri tarafından gerçekleştirilecek olan oylaması ertelendi. Avrupa Parlamentosunda geçtiğimiz hafta gerçekleşmesi beklenen oylamada, Almanya'nın, İsveç'in, Estonya'nın, Finlandiya'nın Çek Cumhuriyeti'nin ve Slovakya'nın oylamada ret yönünde oy kullanacağının anlaşılması üzerine ertelendi. Direktif'in onaylanabilmesi için parlamentoda Avrupa Birliği'nin oplam nüfusunun en az %65'ini oluşturan üye devletlerden en az %55'inin olumlu yönde oy kullanması gerekiyor. Direktif hakkındaki oylama şimdilik belirli olmayan bir süre için ertelenmiş durumda. Özellikle son günlerde, Almanya'nın Direktif lehine olan yaklaşımındaki değişmenin ardından; Direktif'in kabul edilmeme ihtimaline karşı ertelenen oylamada şimdilik yeni bir tarih belirlenmiş değil.      

Almanya’da şirketlerin kendi bünyesindeki ve tedarik zincirlerindeki potansiyel insan hakkı ihlalleri ile çevresel ihlallerin önlenebilmesi adına şirketlere özen yükümlülükleri yükleyen Alman Tedarik Zincirinde Özen Yükümlülüğü Yasası (“LkSG”) yürürlüğünün birinci yılını ve ilk aşamasını tamamlayarak, 2024 yılının gelmesi ile birlikte ikinci aşamaya geçti. 2024 yılının başlangıcı ile birlikte, LkSG kapsamındaki tedbirleri almak ve gerekli özeni göstermekle yükümlü olacak şirketlere ilişkin kriterlerde çalışsan sayısına ilişkin sınırın 3.000 çalışandan 1.000 çalışana inmesi ile birlikte LkSG’nin uygulandığı şirket sayısının yaklaşık beş kat arttığı öngörülüyor. Kanun kapsamında yükümlü şirketler çalışan sayısına göre belirlenirken, BAFA tarafından ilan edilen bir liste bulunmuyor. İlk aşamada 3.000 çalışandan fazla çalışanı bulunan şirketlere uygulanan kanunun yaklaşık 900 şirkete tekabük ettiği öngörülüyordu. 2024 yılı itibariyle 1.000’e düşen sınır kapsamında, bu yıldan itibaren yaklaşık 5.000 Alman şirketinin ve bu şirketlerin dünyadaki tedarikçilerinin LkSG’nin kaspamına dahil olduğu düşünülüyor.